گروه ورزشی مشرق- فوتبال به عنوان یک ورزش مهیج و پرطرفدار در جهان شناخته شده و هیچ نقطه‌ای در جهان یافت نمی‌شود که در آن فوتبال -به هر نحوی- بازی نشود و اطلاعاتی از این رشته پر هیجان نداشته باشند.

اگر نگوئیم عامل اصلی اما یکی از عوامل اصلی هیجان بخشیدن به فوتبال، هواداران و تماشاگران آن هستند. ایران هم از این قاعده مستثنی نیست. علاقه‌مندان به فوتبال به یاد دارند که در سال‌های نه چندان دور و در دهه 60 و 70 برای یک بازی معمولی استقلال و پرسپولیس حدود 60 تا 70 هزار نفر به ورزشگاه می آمدند. اما افت کیفی فوتبال ایران در سال‌های اخیر از شمار هواداران کاست و حالا در خوش‌بینانه ترین حالت 40 هزار تماشاگر را برای یک دیدار حساس غیر از دربی پایتخت شاهد خواهیم بود.

یکی از تیم هایی که تا سال گذشته نیز همچنان حضور هواداران پر شور را در ورزشگاه پشت سر خود می‌دید، تراکتورسازی بود که در سرمای شدید تبریز نیز شاهد حضور 70 تا 80 هزار نفری در ورزشگاه یادگار امام (ره) بودیم اما از اواخر فصل پیش و در فصل جدید این استقبال به قدری کم شد که به وضوح قابل رویت است. برای واکاوی علل این افت محسوس تماشاگران با دو تن از اهالی و کارشناسان رسانه در حوزه فوتبال هم کلام شدیم.

**کیفیت ضعیف لیگ و اتفاقات غیرورزشی عوامل اصلی کم شدن هواداران
علیرضا خلیفه، ابتدا یک نگاه کلی به موضوع دارد و استقبال کم تماشاگران فوتبال را فراگیر می‌داند و به دو تیم پرطرفدار پایتخت که برای هر بازی آنها حدود 40 تا 50 هزار تماشاگر به ورزشگاه می‌آمد اشاره می‌کند و افت کیفی بازی‌ها را علت اصلی آن می‌داند: "معتقدم تماشاگری که با زحمت و هزینه فراوان به ورزشگاه می‌آید، انتظار یک بازی زیبا و فنی از تیم محبوبش دارد و می‌خواهد از لحظه لحظه بازی لذت ببرد اما در سال‌های اخیر و خصوصا دو فصل گذشته، در حساس‌ترین بازی‌ها هم 2 یا 3 موقعیت خطرناک روی دروازه ها خلق شده است. این عوامل در تصمیم و انگیزه یک هوادار که هم پول و هم وقت خود را هزینه می‌کند موثر است. این شرایط در تبریز که ورزشگاه اصلی آن یادگار امام (ره) با مرکز شهر فاصله زیادی دارد و نیز شرایط اقلیمی تبریز بیشتر مورد توجه قرار می گیرد."

وی درخصوص تماشاگران پرشور تبریزی و علل کم شدن استقبال آنها از بازی‌های خانگی چند مورد را دخیل می داند؛ " در سال‌های اخیر شاهد جابجایی زیاد مربیان در این تیم بوده‌ایم. اتفاقات غیرورزشی و هدایت شده رخ داده روی سکوها هم یکی دیگر از علل کم شدن تماشاگران می تواند باشد و روی خانواده ای که فقط برای دیدن فوتبال تیم محبوبش به ورزشگاه می‌آید تاثیر می گذارد."

** تراکتور در کورس بماند رسول محبوب می شود
این کارشناس رسانه رفتن تونی اولیویرا را نیز بی تاثیر نمی‌داند؛ "مردم آذربایجان بسیار عاطفی هستند و ارتباطی صمیمی با سرمربیان خارجی خصوصا اولیویرا برقرار کردند. احساس می کنم اگر تراکتور با این شرایط ادامه دهد و تا پایان نیم فصل در کورس بماند و نیز در آسیا خوب نتیجه بگیرد، سیر صعودی محبوبیت رسول خطیبی ادامه پیدا خواهد کرد و شاهد حمایت هواداران از این سرمربی که هم زبان و هم شهری آنها هم هست خواهیم بود."

** الکترونیکی شدن و قیمت بالای بلیت هواداران را فراری داد
محسن اثیمی یکی دیگر از کارشناسان حوزه فوتبال در رسانه نیز چند عامل را در کاهش تماشاگران موثر می داند از جمله بالا رفتن قیمت و الکترونیکی شدن بلیت: "بسیاری از اقشار کم درآمد جامعه امکان دسترسی به اینترنت و تهیه بلیت به این شکل را ندارند و اگر هم دارند اطلاع رسانی آن قدر خوب نبوده که به راحتی تهیه کنند. بحث قیمت بالای بلیت ها نیز یک عامل به ورزشگاه نرفتن است، مثلا 3 نفر از اعضای یک خانواده بخواهند به ورزشگاه بروند چیزی حدود 70 هزار تومن هزینه در بر دارد."

**اختلاف سطح بازی‌های ایران و اروپا هوادار را دل زده کرده
وی کیفیت پایین لیگ را عامل مهمی در کاهش تماشاگران می داند:" هواداری که از تلویزیون بازی های روز دنیا و اروپا را می بیند ناخودآگاه با فوتبال خودمان مقایسه می کند. آنها با مشاهده اختلاف سطح بسیار بالا از صرف کردن هزینه برای دیدن بازی تیم محبوبش سر باز می زند. نتیجه نگرفتن تیم محبوب هوادار هم یک عامل به ورزشگاه نرفتن است هر چند مشاهده شده که تیم اگر در صدر جدول هم باشد، استقبالی که باید از بازی های خانگی آن صورت نمی گیرد."

** اختلافات داخلی علت قهر هواداران تبریزی
کارشناس حوزه رسانه درخصوص کم شدن استقبال تبریزی‌ها از بازی ها به دیده تعجب نگاه می کند و آن را جای سوال می‌داند: "در چند سال اخیر استقبال به حدی زیاد بود که هرگاه می خواستیم مثال بزنیم تماشاگران تبریز و استقبال 80، 90 هزار نفری آنها از بازی های تراکتور زبانزد خاص و عام بود. باید این کارشناسی صورت بگیرد که آیا مشکلات داخلی تیم و مدیریت عامل کم شدن تماشاگر شده یا اپیدمی قهر و کم شدن تماشاگران در کل فوتبال ما به تبریز هم سرایت کرده است؟"

وی در پاسخ به این سوال دو احتمال را بیان می کند:"فوتبالی که در تراکتور صورت می گیرد حتی با وجود بازیکنی مانند ادینیو که هر لحظه می تواند نتیجه بازی را تغییر دهد هنوز نتوانسته رضایت هواداران را جلب کند. نکته بعد اینکه احتمال می رود اختلافات داخلی بین مربیان، پیشکسوتان و کارشناسان فوتبال تبریز باعث چند دستگی میان هواداران شده باشد و آن اتحاد آذری زبانان که زبانزد خاص و عام است اگر در میان این کارشناسان و مربیان به وجود بیاید و همه پشت تیم بیایند شاید تاثیرگذار باشد."

** آیا خواسته به حق هواداران تبریزی برآورده شده است؟
این کارشناس رسانه به نکته قابل توجه دیگری نیز اشاره می کند: "در خصوص تامین خواسته های هواداران نیز باید ببینیم آیا مشکل ورودی ها و دسترسی هواداران تبریزی به ورزشگاه یادگار امام که در 3 سال اخیر همواره مورد اعتراض مردم بوده حل شده است؟ به هر حال هوادار هم آستانه تحملی دارد و وقتی ببیند به خواسته‌های به‌حق وی اهمیتی داده نمی‌شود قید استادیوم رفتن را می‌زند و از تلویزیون به تماشای بازی تیم محبوبش می‌نشیند. البته باید به طور دقیق و کارشناسی این بررسی صورت بگیرد که آیا این موارد و مشکلات برطرف شده یا نه و تا زمانی که همه امکانات به طور مساوی برقرار باشد می توان به صورت عادلانه و دقیق قضاوت کرد.

به گزارش مشرق، چیزی که واضح و مبرهن است اینست که خطیبی در تبریز هم مخالف دارد و هم موافق. اگر تراکتور در آسیا نتیجه بگیرد و در لیگ مقابل تیم های قوی خوب بازی کند، به عنوان یک سرمربی بومی به محبوبیتی شبیه تونی اولیویرا روی سکوها دست خواهد یافت و محبوبیت "رسول پاشا" بازگشت هواداران تبریزی به ورزشگاه یادگار امام (ره) را در پی خواهد داشت.